Op 26 oktober hebben Tweede Kamerleden Eric Smaling (SP) en Carla Dik (ChristenUnie) een bezoek gebracht aan Ammerlaan The Green Innovator om meer te weten te komen over collectieve warmte. Op het programma stonden twee onderwerpen: het unieke aardwarmte project in Pijnacker-Nootdorp en het potentieel van herwinbare warmte uit de haven van Rotterdam. De centrale vraag die gedeputeerde Han Weber in zijn welkomstwoord toelichtte was: “Hoe kan collectieve warmte bijdragen aan de transitie naar een duurzame energievoorziening?”
Op initiatief van de Provincie Zuid-Holland werken 27 publieke en private partijen aan de realisatie van de warmterotonde. Dit gebeurt binnen het Programma Warmte Koude Zuid-Holland. Overheden, kennisinstellingen en het bedrijfsleven werken samen aan de beantwoording van de vraag: “Hoe komen we tegen de laagst mogelijke kosten van het gebruik van fossiel af?” De warmterotonde is de infrastructuur voor collectieve warmte voor de aankomende 30-50 jaar om maximale besparing te realiseren op fossiele energie en steeds meer lokale duurzame bronnen te ontsluiten en toe te voegen. Het is de manier om warmte uit de haven en lokale duurzame projecten met elkaar te verbinden. Eric Smaling zegt over dit initiatief: “De Warmterotonde Zuid-Holland biedt een mix aan woest interessante alternatieven, dwars door sectoren heen en verdient ieders warme interesse.“
Lichtend voorbeeld voor duurzaam warmtecomfort
Ammerlaan The Green Innovator en woningcorporatie Rondom Wonen gaan eind dit jaar aardwarmte leveren aan 470 appartementen in de wijk Pijnacker Noord. Het is het eerste project in Nederland waar de glastuinbouw aardwarmte levert aan bestaande woningen en laat zien dat het mogelijk is de verwarming hiervan energieneutraal te maken. Het project bewijst dat de glastuinbouw door het leveren van warmte aan woningen kan bijdragen aan een flinke CO2 reductie én een vermindering van de afhankelijkheid van gas.
Na een rondleiding met toelichting door Leon Ammerlaan presenteerden José van Egmond (wethouder Pijnacker-Nootdorp) en Arne Swank (projectleider Rondom Wonen) hun ervaringen. Aansluitend bespraken aanwezigen met elkaar hoe het Rijk zou kunnen bijdragen in een versnelling van de warmtetransitie in ons land. De bestaande wet- en regelgeving kan verbeterd worden, waardoor het aanbod aan de klant beter aan kan sluiten op de behoefte van de klant. De huidige wetgeving verbiedt bijvoorbeeld productdifferentiatie.
De paradox rondom herwinbare warmte
Het tweede onderdeel van het werkbezoek gaat over de mogelijkheden van het gebruik van herwinbare warmte uit het havengebied van Rotterdam. Naar schatting wordt er daar voor 150 PJ per jaar aan warmte geloosd, terwijl tegelijkertijd de totale warmtevraag in Zuid-Holland naar schatting 200 PJ per jaar is. Deze warmte kan herwonnen worden om zo huizen en kassen te verwarmen. Dit spaart gas uit. Echter bij het gaan toepassen van dit alternatief voor gas ontstaat een dilemma. Enerzijds is het niet wenselijk om warmte te lozen in de haven en gaan er stemmen op om deze lozing te beboeten. Anderzijds wordt het herwinnen van deze warmte en het vrijwillig aanbieden hiervan tegengewerkt, omdat deze warmte ‘vies’ wordt genoemd.
Er zit dus een spanningsveld tussen enerzijds de wens om lozing van warmte te willen beboeten en anderzijds het herwinnen hiervan ook tegen te willen gaan. Dit kan niet allebei tegelijkertijd waar zijn. De vraag tijdens de discussie was: “Hoe komen we uit deze impasse en maken we er voor alle partijen een win-win situatie van?”
De aanpak binnen Zuid-Holland is erop gericht om nu te beginnen met de huidige beschikbare bronnen, waaronder ook de warmte uit de haven en om ondertussen verder te werken aan allerlei toekomstgerichte innovaties voor duurzamer warmtegebruik. Eric Smaling zegt hierover: ”Energiegebruik in de toekomst wordt gekenmerkt door drie kernbegrippen: Minder, Efficiënter, Duurzamer. Bovendien moeten we van het gas af, want Groningen trilt en het raakt sowieso op”